No bi abrá lei de luengas | Purnas en o zierzo

No bi abrá lei de luengas

O a lo menos, no bi abrá una lei de luengas efeutiba. O millor, si que estará efeutiba pero ta acotolar, de raso, y ta cutio, con as luengas d’Aragón. Ayer ascuité entero o debate sobre a proposizión de lei feita por o PSOE. Podiemos leyer-lo tot a trabiés d’aqui mesmo. Sisquiá yera o debate sobre a proposizión, nomás yera o debate ta dezidir si as Cortes debatiban sobre a proposizión.

Yo nomás charro d’a mia ambiesta sobre o que perzibié en o debate. Antis de que pensez atra cosa, no tiengo datos secretos, ni dengún d’os que deziden en os partius ha charrau con yo. Si que he charrau con chen “d’alazet” que dizen, con chen d’o PAR, de CHA y de PSOE y tampoco no guaire. A mía impresión ye que no i abrá lei de luengas. No ye sisquiá una apuesta, porque puestar que si apreben bel testo tan retallau que dezir-le lei de luengas será faltar a memoria d’a chen que sin d’aduya ha luitau por alzar o patrimonio cultural d’iste país nuestro.

Ayer deziba a un amigo, y lo deziba beyendo como iban as cosas, que ya mos daremos con un canto en os diens si apreban una lei tan menima como ista que ha presentau o PSOE. Ta ixo serbiba a esposizión que fazió Jesús Miguel Franco. Ta esfender un testo menimo. Pero ixe testo menimo sisquiá tendrá prou refirme ta aconseguir ixo que dizen “mayoría suficiente”. O PP ye causa perdida. O suyo portaboz dixó perlas tan buenas como ixa de que con ista lei “el catalán se extenderá como una mancha de aceite”.

Atra cosa ye o PAR. A suya portaboz fazió o rediculo en bellas afirmazions, y dixó claro que o suyo anticatalanismo esdebiene antiaragonesismo, a lo menos, antiaragoneses que fablan catalán. Leyendo atra chen d’o PAR, se beye que no ye una postura tan uniforme como pueda parixer, y d’a “luita” interna en o PAR se beyerá si son un refirme ta os aragoneses que no fablan nomás que castellano, o no pas.

IU prebó de esfender ixas cosas tan bonitas d’os dreitos d’as minorias “pero sin confundirlas con el nacionalismo”. Istos son os mesmos que esfienden a independenzia de Cuba o de Palestina, pero en custions domesticas son internazionalistas. Dica Somport, Chibraltar y a muga d’España con Portugal. Sobre as luengas, estió l’unico que charró más de l’aragonés que d’o catalán, ta dixar claro que “en cada valle se habla diferente y la normalización se ha hecho desde el amateurismo”. Asinas que, por uns que no tienen problemas con o catalán, tienen con l’aragonés, fruito, ye esclatero, d’as suyas bozes lingüísticas, más amanadas a la S.L.A. que no pas a la resta d’o mundo.

Chesús Bernal, de CHA, fazió de emeroteca bibient. Asinas que no sabemos cosa d’o que esfenderá sobre ista lei. Si la refirmará como menima, si la modificará en bel punto, si la refusará por menima. Mesmo yo me fazié un embolique y pensé que CHA s’eba absteniu ta la tramitazión d’o testo. Bernal, amás, no fazió una cosa que feba antis más, que yera charrar una miqueta en aragonés y catalán. De feito, garra portaboz dizió garra parola en atra luenga que no estase castellano, fueras de María Herrero (PAR) que dizió (virgen santisma!) “Institut d’Estudis Catalans” ta traduzir auto seguiu “perdón, presidente, Instituto de Estudios Catalanes para la transcripción”. Ye claro, ta dizir que l’IEC no ye qui ta dizir como charrar catalán.

As posturas son plateras. Y bistas asinas, ye imposible plegar a un alcuerdo por menimo que siga, menos con unas eleuzions en menos de dos años y con un president, catalanofablant, que ya no se presentará. Iste ye o panorama. Ista ye a reyalidat d’ixos que mos ripresentan y que dizen esfender o patrimonio d’Aragón. Cuan prenzipió o debate yo me pensaba que puestar que o futuro estase una mica más fazil ta l’aragonés y o catalán en Aragón cuan rematase. Agora, beigo ixe futuro prou más negro, si digo berdat.

L’esdebenidero d’istas luengas, parixe claro que abrá d’estar en a soziedat zebil, como siempre. Y bisto lo bisto, ixo sinnifica a muerte, ta goyo d’os que piensan que as luengas son mercau, ta goyo d’os colonizadors, ta goyo d’os de l’imperio, ta goyo de toz aquellos cuya ambiesta de l’aragonesidat s’atura en as jotas y o cachirulo. Se mos ye fendo de nueis, señors.

No bi abrá lei de luengas | Purnas en o zierzo.

Social Widgets powered by AB-WebLog.com.

La Franja